Υλικό για εκπαιδευτικούς
Πώς μπορεί να αξιοποιηθεί το εκπαιδευτικό περιεχόμενο
Περιεχόμενα
Προετοιμασία πριν την υλοποίηση
Κατανόηση των Ορισμών: Εξοικειωθείτε με όρους όπως, «ισότητα φύλων», «δημοκρατία», «ανθρώπινα δικαιώματα» και άλλες συναφείς έννοιες. Αυτό θα σας βοηθήσει να καταλάβετε καλύτερα δικά σας πιθανά κενά σε σχέση με τις πολυσύνθετες αυτές έννοιες και θα σας προετοιμάσει να απαντήσετε στις ερωτήσεις μαθητριών και μαθητών με ακρίβεια.
Αντιμετώπιση Δικών σας Προκαταλήψεων: Όλες και όλοι φέρουμε εσωτερικευμένες προκαταλήψεις. Πριν υλοποιήσετε το πρόγραμμα προσπαθήστε να εντοπίσετε και να εξετάσετε δικές σας αντιστάσεις και αντιρρήσεις σχετικά με τις έννοιες που εξετάζει το πρόγραμμα. Αναλογιστείτε από πού προκύπτουν. Μπορεί να είναι προκαταλήψεις που αφορούν κοινωνικά και ιστορικά διαμορφωμένες συνθήκες και συμπεριφορές και όχι αδιάσειστες αλήθειες. Αυτή η διεργασία δυνητικά θα σας βοηθήσει να αποφύγετε την ασυνείδητη αναπαραγωγή στερεοτύπων.
Πρόβα του υλικού: Είναι σημαντικό να εξοικειωθείτε με τις δραστηριότητες και τη ροή του προγράμματος. Μπορείτε να καλέσετε συναδέλφους ή φιλικά πρόσωπα και να κάνετε μία προσομοίωση. Αυτό θα σας βοηθήσει να πάρετε ανατροφοδότηση και να δείτε τα δυνατά και τα λιγότερο δυνατά σημεία σας.
Κατά τη διάρκεια της υλοποίησης
Όλες οι φωνές είναι σημαντικές: Διασφαλίστε ότι δίνετε χρόνο σε όλα τα άτομα και ενθαρρύνετε εκείνα που συνήθως συμμετέχουν λιγότερο.
Διευκόλυνση διαλόγου χωρίς επιβολή απόψεων: Βοηθείστε την ομάδα να φτάσει στα δικά της συμπεράσματα χωρίς να επιβάλετε τη δική σας άποψη. Στόχος είναι οι μαθητές και οι μαθήτριες να αναπτύξουν κριτική σκέψη και να αναπτύξουν δικά τους συμπεράσματα.
Δημιουργία ασφαλούς περιβάλλοντος: Δημιουργήστε ένα θετικό κλίμα όπου συμμετέχουσες και συμμετέχοντες νιώθουν άνετα να εκφράσουν τη γνώμη τους χωρίς φόβο για κοροϊδία ή απόρριψη. Προωθήστε το σεβασμό στις απόψεις όλων.
Διαχείριση σύγκρουσης: Όταν προκύπτουν διαφωνίες, αντιμετωπίστε τις ως ευκαιρίες για κριτική σκέψη. Μην παίρνετε θέση, αλλά βοηθήστε την ομάδα να αναλύσει διαφορετικές απόψεις και να καταλήξει σε κοινά αποδεκτά συμπεράσματα.
Συμπεριληπτική γλώσσα: Η ελληνική γλώσσα είναι μία έμφυλη γλώσσα έτσι η συμπεριληπτική χρήση της είναι σημαντική για την προώθηση της έμφυλης ισότητας. Χρησιμοποιήστε ουδέτερη ως προς το φύλο γλώσσα (π.χ. «άτομα», «παιδιά», «ομάδα» αντί για «όλοι») και συμπεριλάβετε το θηλυκό γένος (π.χ. «Ελάτε όλες και όλοι σε κύκλο»). Είναι, επίσης, σημαντικό να ρωτάτε ποιες αντωνυμίες επιλέγει κάθε παιδί και να τις χρησιμοποιείτε. Ακόμη και στην περίπτωση που διαφωνείτε, σεβαστείτε τις προτιμήσεις τους.
Η σιωπή είναι εντάξει: Αγκαλιάστε τις παύσεις και μην πιέζετε την ομάδα να απαντήσει αμέσως σε περίπτωση που υπάρξει σιωπή. Αφήστε στην ομάδα χρόνο να επεξεργαστεί την ερώτηση πριν απαντήσει. Η σιωπή δίνει χώρο και χρόνο για βαθύτερη σκέψη και κριτική ανάλυση.
Διαχείριση Προκαταλήψεων: Κατά τη διάρκεια του συντονισμού της ομάδας παρατηρήστε τον εαυτό σας. Αναρωτηθείτε: «Ακούω όλες τις φωνές με τον ίδιο τρόπο;», «Πώς αντιδρώ σε ορισμένες απόψεις;», «Αντιμετωπίζω διαφορετικά τα άτομα ανάλογα με το φύλο τους;».
Αποφυγή στερεοτύπων: Αποφύγετε να κάνετε γενικεύσεις βασισμένες στο φύλο, π.χ. «τα κορίτσια είναι πιο συναισθηματικά» ή «τα αγόρια είναι καλύτερα στο να παίρνουν αποφάσεις». Τέτοιες τοποθετήσεις είναι επιστημονικά ανακριβείς, και διαιωνίζουν την έμφυλη ανισότητα με τις προεκτάσεις της.
Επαναδιατύπωση και αποσαφήνιση: Επαναδιατυπώστε τα επιχειρήματα της ομάδας με ουδέτερο τρόπο για να ενισχύσετε την κατανόηση και τον διάλογο. Βοηθήστε τις μαθήτριες και τους μαθητές να συνδέσουν τις δικές τους ιδέες με το εκπαιδευτικό περιεχόμενο.
Μετά την υλοποίηση
Ερωτηματολόγια και αναστοχασμός: Αναστοχαστείτε πάνω στη δική σας εμπειρία «Τι λειτούργησε καλά; Τι όχι; Πού χρειάζομαι βελτίωση;» και έπειτα με βάση το ερωτηματολόγιο που απάντησαν οι συμμετέχουσες και οι συμμετέχοντες, αξιολογείστε αν ο εκπαιδευτικός στόχος κατακτήθηκε και σε τι βαθμό.
Δημιουργία Πλάνου Βελτίωσης: Με βάση τα δεδομένα που συγκεντρώθηκαν από τα ερωτηματολόγια και τις παρατηρήσεις, αναπτύξτε ένα σχέδιο βελτίωσης για μελλοντικά προγράμματα. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την εμβάθυνση σε έννοιες και θέματα που προέκυψαν από το πρόγραμμα «Χάρτης Ισότητας», την προσθήκη νέων δραστηριοτήτων, την ενίσχυση ορισμένων θεμάτων ή τη διαφοροποίηση της προσέγγισης.
Επισκέψεις ή Προβολές: Οργανώστε επισκέψεις σε τοπικές οργανώσεις ή προβολές ταινιών που σχετίζονται με την ισότητα και τη δημοκρατία, ακολουθούμενες από συζητήσεις.
Π.χ. “Hidden Figures” (Κρυφοί Ήρωες, 2016): Αυτή η ταινία διηγείται την ιστορία τριών Αφροαμερικανών γυναικών που εργάστηκαν στην NASA και συνέβαλαν καθοριστικά στον αγώνα για τα δικαιώματα και την αναγνώριση των γυναικών.
Εμβαθύνοντας στη δημοκρατία και την έμφυλη ισότητα
Σε συνέχεια της υλοποίησης του προγράμματος μπορείτε να εμβαθύνετε με άλλες δραστηριότητες και πρακτικές. Παραθέτουμε κάποιες με στόχο να λειτουργήσουν ως έμπνευση.
- Δημοκρατικές διαδικασίες στην τάξη: Μπορείτε να εισαγάγετε δημοκρατικές διαδικασίες στην καθημερινή λειτουργία της τάξης, όπως τη λήψη αποφάσεων με ψηφοφορία, την ανταλλαγή απόψεων και την καλλιέργεια σεβασμού προς τις διαφορετικές ή αντιθετικές απόψεις, ώστε η ομάδα να βιώσει τη δημοκρατία στην πράξη.
- Διαθεματική Προσέγγιση: Ενσωμάτωση θεμάτων δημοκρατίας και ισότητας φύλων σε μαθήματα όπως Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή και Ιστορία. Για παράδειγμα, μπορείτε να εντάξετε συζητήσεις σχετικά με τα δικαιώματα των γυναικών που κατακτήθηκαν, όπως το δικαίωμα της ψήφου. Σε μαθήματα Εικαστικών ή Νεοελληνικής Λογοτεχνίας οι μαθήτριες και οι μαθητές μπορούν να δημιουργήσουν έργα τέχνης ή να γράψουν κείμενα που εκφράζουν τις σκέψεις τους για τη δημοκρατία, την ισότητα και την κοινωνική δικαιοσύνη.
- Δραστηριότητες με εικονικές δίκες ή συμβούλια: Στα Κοινωνικά μαθήματα ή την Ιστορία, οι έφηβες και οι έφηβοι μπορούν να συμμετέχουν σε διαδραστικές δραστηριότητες όπως εικονικές δίκες ή συμβούλια, όπου θα επιχειρηματολογούν για θέματα δικαιωμάτων και ισότητας των φύλων.
- Δημιουργία Ομάδων Εργασίας: Δημιουργία ερευνητικών εργασιών. Μαθήτριες και μαθητές μπορούν να δημιουργήσουν ερευνητικές εργασίες ή παρουσιάσεις που σχετίζονται με τη σύνδεση της έμφυλης ισότητας και της δημοκρατίας, δίνοντας έμφαση σε σύγχρονες ή ιστορικές προσωπικότητες που προώθησαν την ισότητα ή/και τη δημοκρατία αντίστοιχα.
Πώς συνδέεται η δημοκρατία με την ισότητα
Η δημοκρατία και η ισότητα είναι στενά αλληλένδετες, καθώς η δημοκρατία προϋποθέτει την ισότητα ευκαιριών, δικαιωμάτων και φωνής για όλα τα άτομα:
- Ισότητα στην εκπροσώπηση: Μία δημοκρατική κοινωνία δίνει ίσες ευκαιρίες σε όλα τα άτομα να συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων, ανεξαρτήτως φύλου. Αυτό πρέπει να αντικατοπτρίζεται και στην τάξη, όπου οι μαθήτριες και οι μαθητές έχουν ίσες ευκαιρίες να εκφράσουν τις απόψεις τους και να επηρεάσουν τις συζητήσεις.
- Κοινωνική Δικαιοσύνη: Η δημοκρατία βασίζεται σε αρχές κοινωνικής δικαιοσύνης και ισότητας, επιτρέποντας σε όλα τα άτομα να έχουν ίσα δικαιώματα και ελευθερίες. Προωθώντας την ισότητα των φύλων, τα παιδιά αποκτούν κατανόηση για τη σημασία της ισότητας σε μια δίκαιη κοινωνία.
- Σεβασμός στη διαφορετικότητα: Μια δημοκρατική κοινωνία προάγει τον σεβασμό στις διαφορετικές απόψεις και ταυτότητες. Η τάξη μπορεί να αποτελέσει ένα μικρό «δημοκρατικό εργαστήριο», όπου η φωνή κάθε παιδιού ακούγεται και λαμβάνεται υπόψη.
Κατεβάστε το εκπαιδευτικό εγχειρίδιο του Χάρτη Ισότητας
Το εκπαιδευτικό εγχειρίδιο δημιουργήθηκε από τον οργανισμό Plan B με σκοπό να προσφέρει βασικές πληροφορίες και γνώσεις σε θέματα ισότητας, ισονομίας και ανθρώπινων δικαιωμάτων. Το εγχειρίδιο είναι στην Αγγλική γλώσσα και σύντομα θα μεταφραστεί και στα Ελληνικά.